Sempai – Kohai, Nét đẹp văn hóa Nhật Bản

Văn hóa Sempai – Kohai: Nhật Bản là quốc gia có một nền văn hoá mang đậm bản sắc riêng và được thể hiện mạnh mẽ qua sự phân cấp thứ bậc, tôn ti trật tự trong xã hội. Sự phân thứ bậc trong xã hội hiện nay đã có nhiều thay đổi, nhưng tinh thần đó vẫn thể hiện rất rõ trong các mối quan hệ xã hội và các tổ chức của Nhật Bản dưới hình thức “Công ty mẹ và con”; “Quan hệ giữa cấp trên và cấp dưới”; “Lớp trước và lớp sau”; “Khách hàng và người bán hàng”…

Sempai – Kohai, Nét đẹp văn hóa Nhật Bản

Sempai tiếng Nhật có nghĩa là đàn anh, người thuộc thế hệ đi trước và truyền kinh nghiệm lại cho một người non trẻ, thuộc lớp đàn em, hay còn gọi là Kohai. Sự phân cấp về thứ bậc này phổ biến ở các công ty Nhật và thể hiện dưới hình thức một nhân viên tập sự luôn nhận được sự hỗ trợ từ một tiền bối có nhiều năm kinh nghiệm. Trong xã hội Nhật Bản, quan hệ Sempai – Kohai phản ánh vai trò và trách nhiệm của thế hệ đàn anh đối với việc giáo dục đào tạo cho thế hệ đi sau. Nhiệm vụ của thế hệ đàn em là học hỏi và làm theo những chỉ dẫn của đàn anh đi trước, bởi những kiến thức, kinh nghiệm đó đã được tích lũy và truyền lại để thế hệ sau không mắc phải những sai lầm đáng tiếc. Sempai luôn nhận được sự tôn trọng và trung thành của Kohai, bởi Sempai phải chịu trách nhiệm dẫn dắt và đào tạo Kohai, ngoài ra còn phải chịu trách nhiệm cho những lỗi lầm mà Kohai đã gây ra. Vậy văn hoá Sempai – Kohai có tầm ảnh hưởng thế nào đến các giá trị xã hội cũng như nền kinh tế và chúng ta học tập được gì thông qua nét văn hoá này?

Văn hóa người Nhật luôn tôn trọng và gìn giữ tôn ti trật tự trong xã hội. Trong các tập đoàn Nhật Bản lâu đời, bạn luôn thấy những người lớn tuổi nắm giữ, điều tiết các vị trí quan trọng và cao nhất. Người trẻ tuổi dù được đào tạo kiến thức khoa học tốt hơn, hiện đại hơn, và có thể thực hiện chủ yếu công việc của tập đoàn nhưng họ giữ những chức vụ thấp hơn do họ còn non trẻ về kinh nghiệm và độ tuổi, họ còn phải học tập nhiều điều nữa từ thế hệ đàn anh đi trước. Người Nhật xây dựng và duy trì thành công nét văn hóa này cũng chính là nguyên nhân họ có thể xây dựng những tập đoàn khổng lồ với sức cạnh tranh toàn cầu. Sumitomo Corp, Mitsubishi là những ví dụ điển hình với các công ty thành viên hoạt động, kinh doanh và sản xuất các mặt hàng khác nhau nhưng cùng sử dụng thương hiệu của công ty mẹ. Tìm hiểu về lịch sử hình thành các công ty lâu đời ở Nhật, chúng ta sẽ thấy hoàn toàn không có sự chống đối, phản kháng hay đi tìm một sở hữu cá nhân giữa các công ty thành viên. Tất cả hoạt động và phát triển vì một thương hiệu toàn cầu. Văn hoá kinh doanh của người Nhật thể hiện sức mạnh ở sự liên kết và hợp tác chặt chẽ giữa các thành viên trong công ty để giành ưu thế trong cuộc chiến thị trường với các tập đoàn kinh tế hùng mạnh trên thế giới. Lịch sử hình thành nên những thương hiệu lớn mang tầm quốc tế mà ngày nay chúng ta biết đến đã trải qua cả trăm năm phát triển, đó là sự kế tục thành công của các thế hệ đàn em đi sau. Sự phát triển có trật tự và tôn trọng thế hệ đi trước sẽ giúp cho các cấu trúc kinh tế phát triển vững mạnh của một doanh nghiệp, và cũng là nơi ghi nhận tài năng của từng thế hệ theo thời gian.

Sensei-Senpai-Kohai

Qua đó có thể thấy, mỗi người chúng ta nên học hỏi và xây dựng các mối quan hệ gắn kết với những thế hệ đàn anh đi trước, điển hình là các Sempai đã tốt nghiệp và đang thành danh tại những tập đoàn lớn của Nhật Bản để học hỏi những kinh nghiệm được họ đúc rút qua nhiều năm xương máu và qua đó xây dựng cho mình một con đường lập nghiệp đúng đắn ngay cả khi bạn còn ở Nhật hay đã về Việt Nam. Trên thực tế, hiện nay trong cộng đồng du học sinh tại Nhật cũng như tại Việt Nam đã hình thành những hội nhóm hoạt động nhỏ lẻ và chưa có sự gắn kết cũng như tính kỷ luật để có sức lan toả và phát triển rộng hơn. Thiết nghĩ các bạn sinh viên Việt Nam cần tham gia nhiệt tình hơn nữa các hoạt động của du học sinh tại Nhật và Việt Nam nhằm mở rộng mối quan hệ cá nhân, nâng cao sự hiểu biết và giao lưu văn hoá nơi mình đang du học cũng như cùng nhau xây dựng nên nhiều giá trị thông qua các quan hệ hội nhóm trong cộng đồng sinh viên.

Hoa Sen tổng hợp