Kanzashi: Trâm cài tóc Nhật Bản

Kanzashi: Trâm cài tóc Nhật Bản

Kanzashi (hay trâm hoa cài tóc) là một phụ kiện không thể thiếu khi bạn diện những y phục truyền thống Nhật Bản như Kimono, Yukata…Đặc biệt là trong những dịp lễ hội, những ngày trọng đại…khi các thiếu nữ Nhật Bản xúng xính trong bộ lễ phục Kimono với những trâm cài tóc rực rỡ đủ kiểu dáng.

Kanzashi

Các bạn đọc manga, đặc biệt là thể loại truyện tranh có bối cảnh lịch sử các triều đại Nhật Bản thì hẳn không còn xa lạ gì với hình ảnh đẹp đẽ của những bộ phục trang truyền thống và những trâm hoa cài tóc xinh xắn của những cô nàng trong các tác phẩm này nữa rồi đúng không nào.

Maiko Maya trong Mặt Nạ Thủy Tinh 

Kanzashi có thời gian xuất hiện khi phụ nữ Nhật Bản nổi lên trào lưu thay đổi kiểu tóc dài và rườm rà có tên gọi teragami tồn tại suốt thời kỳ Heian (từ 794 đến 1192) và thay vào đó là kiểu tóc uốn búi cao gọi là nihongami như chúng ta vẫn nhìn thấy ngày nay, đặc biệt qua hình ảnh của những cô nàng geisha và maiko ở Nhật. Đến thời kỳ Edo (từ 1603 đến 1868), kanzashi lan rộng và trở thành một làn sóng thời trang được ưa chuộng trên toàn quốc. Thời kỳ này cũng xuất hiện thêm nhiều kiểu mẫu và chất liệu để làm kanzashi cũng rất phong phú, ngoài vải hoa còn có thêm giấy washi (một loại giấy truyền thống đặc biệt của Nhật Bản với nhiều kiểu hoa văn độc đáo)…

Kiểu buông xõa dài Teragami

Kiểu Nihongami 

Kanzashi kiểu truyền thống có thể được phân loại theo mùa, theo kiểu dáng…và thường rất rườm rà, nhiều chi tiết cùng với màu sắc sặc sỡ. Các mẫu hoa theo mùa như hoa anh đào, lê, mận, hoa cúc, hoa trà…rồi cánh bướm, chim muông, lá cây với nhiều dáng vẻ được các nghệ nhân kanzashi tái hiện sống động.

Các maiko (những thiếu nữ đang trong thời kỳ luyện tập để trở thành geisha) thường được phân biệt với đàn chị – những geisha đã trưởng thành cũng bởi chính những kanzashi mà họ đang cài trên mái tóc. Bởi theo thông lệ thì các kanzashi mà maiko sử dụng thường sặc sỡ và có kiểu dáng rực rỡ trẻ trung hơn với những kanzashi cài trên mái tóc geisha. Đặc biệt là thật dễ dàng để nhận ra một maiko nếu họ sử dụng loại Hana Kanzashi, với đặc điểm là những chùm hoa gồm nhiều những bông nhỏ thả dài theo mái tóc.

Có lẽ vì vậy mà tới ngày nay thì Kanzashi thường chỉ còn phổ biến trong những dịp lễ đặc biệt quan trọng, hay trong các buổi tiệc trà. Bên cạnh đó thì chũng vẫn được giữ lại khá nguyên vẹn sự hiện diện quan trọng của mình trong đời sống của giới geisha, tayu…khi mà phục trang thường nhật của họ là những bộ kimono sang trọng và đắt tiền.

Hiện nay, để đáp ứng nhu cầu của khách hàng thì một số cửa hiệu sản xuất Kanzashi truyền thống đã chế tác ra những mẫu Kanzashi với mẫu mã giản đơn hơn để phù hợp với cuộc sống hiện đại và phong cách năng động của nữ giới Nhật Bản ngày nay.

Sưu Tầm