Akabeko - Chú bò may mắn

Akabeko là loại đồ chơi truyền thống có xuất xứ từ Aizu, Nhật Bản. Nó được làm bằng giấy bồi với hình dạng của chú bò màu đỏ. 
Theo truyền thuyết Aizu cho rằng, Akabeko được làm dựa trên một con bò có trong thực tế từ thế kỷ thứ 9. Các đồ chơi akabeko đầu tiên được tạo ra trong thế kỷ 16 hoặc đầu thế kỷ 17. Theo thời gian, người dân tin rằng Akabeko có thể tránh được bệnh đậu mùa và một số bệnh tật khác. Akabeko đã trở thành một trong những nghề thủ công nổi tiếng nhất của tỉnh Fukushima và là một biểu tượng của vùng Aizu.

Nguồn gốc

Theo một truyền thuyết ở Aizu được ghi lại bởi Thomas Madden, đồ chơi akabeko được làm dựa theo một con bò có thật vào năm 807. Vào thời điểm đó, một tu sĩ tên là Tokuichi giám sát xây dựng đền Enzo-ji , một ngôi đền trong Yanaizu. Sau khi hoàn thành ngôi đền này, một con bò đỏ được dùng để chuyển gỗ đã không chịu rời khỏi ngôi chùa, da thịt nó biến thành đá và trở thành Akabeko - biểu tượng cho sự cống hiến hết mình cho Đức Phật. Một số truyền thuyết khác lại cho rằng, con bò thay vì từ chối rời khỏi sân sau khi ngôi đền đã xây dựng xong và trở thành một vật cố định vĩnh viễn ở đó. 

Cuối thế kỷ 16 đầu thế kỷ 17, Toyotomi Hideyoshi trên đường củng cố quyền lực của mình ở khắp Nhật Bản, ông cho Gamo Ujisato làm lãnh chúa của vùng Aizu vào năm 1590. Khi Ujisato nghe câu chuyện về Akabeko đã ra lệnh cho người nghệ nhân đi cùng ông từ Kyoto chế tạo ra một món đồ chơi dựa trên con bò đỏ Akabeko. Và Akabeko bằng giấy bồi được biết đến từ đó.

Trong cùng thời gian đó, nước Nhật bùng phát dịch bệnh đậu mùa. Người dân ở Aizu thấy rằng những đứa trẻ sở hữu đồ chơi Akabeko lại không bị bắt bệnh. Màu đỏ của con bò cũng làm tăng thêm sự liên tưởng kỳ lạ đó bởi màu đỏ được cho là màu chống lại bệnh tật. Ngày nay, đồ chơi Akabeko vẫn còn tồn tại ở Nhật Bản như một hình thức để tránh khỏi bệnh tật. 

Sản xuất

Akabeko được làm từ giấy bồi và sơn mài. Loại đồ chơi này bao gồm 2 phần chính: phần đầu - cổ và phần thân. Khi con bò di chuyển hoặc động đậy, cái đầu cũng sẽ ngúc ngoắc lên xuống hoặc quay ngang quay ngửa. Ngày nay càng ngày càng hiếm những gia đình làm nghề thủ công truyền thống còn mở xưởng làm akabeko. Những nghệ nhân phải mất khoảng 10 ngày để hoàn thành một con akabeko. Đầu tiên là bọc lớp giấy washi ướt lên 2 khuôn gỗ, một khuôn là thân bò, khuôn kia là đầu và cổ bò.

Sau khi giấy khô, nghệ nhân lại tách chúng ra khỏi khuôn theo chiều dọc, rồi lại gắn lại bằng cách bọc thêm nhiều lớp giấy washi nữa. Khi tô màu trang trí cho sản phẩm, họ sẽ bắt đầu từ màu đen, rồi thêm màu đỏ đặc trưng, cuối cùng mới là tô trắng đôi mắt và những chi tiết khác. Kết thúc quá trình, akabeko sẽ được khoác lên một lớp sơn mỏng.

Theo Hoa Sen tổng hợp